آنالیزتزکیب بدن مهم ترین روش برای شروع هر فعالیت رژیمی و ورزشی است. در آمادگی جسمانی ارزیابی ترکیب بدن برای توصیف درصد چربی، استخوان، آب و عضله در بدن انسان استفاده میشود.
بدن ما از دو نوع توده تشکیل شده است: توده چربی و توده بدون چربی. توده چربی، چربیهایی است که در اندامهای داخلی بدن قرار گرفته و توده بدون چربی که شامل استخوان، آب و عضلات است. چربیها در بدن میتوانند در بافت عضله، زیر پوست و یا در اطراف اندامهای اصلی واقع شده باشند.
ممکن است بسیاری از ما از اندام خود رضایت نداشته باشیم. برخی از ما به دنبال افزایش وزن هستیم و از لاغری و استخوانی بودن خود نگرانیم و تعداد دیگری هم از چربی اضافی، خصوصا در نواحی شکم، باسن و رانها رنج میبریم.
برای اینکه بتوانیم دقیق و حساب شده وزن اضافه کنیم یا وزن کم کنیم، نیاز به اطلاعاتی داریم که این فرآیند را برای ما تسهیل کنند، لذا باید ترکیبات بدن را تجزیه و تحلیل کنیم و بدانیم چقدر از وزن بدن ما را چربی یا عضله فراگرفته است. کاربردی ترین تجزیه و تحلیل در خصوص ترکیبات بدن، بر پایه تقسیم وزن به دو بخش چربی و بدون چربی است.
بخشی از کل وزن بدن که از بافت چربی تشکیل شده است، درصد چربی بدن نامیده میشود و میزان چاقی با توجه به این شاخص ارزیابی میشود. بخش دیگر شامل :عضلات، تاندونها، استخوانها، بافت همبند می باشد و بافت بدون چربی نامیده میشوند.
چرا استفاده از BMI رویکرد مناسبی برای بررسی شرایط سلامتی افراد نیست؟
شاخص توده بدنی BMI یک روش اندازه گیری غیر مستقیم ترکیبات بدن میباشد که برای اولین بار در نیمه دوم قرن ۱۸ میلادی تعریف گردید. در سی سال اخیر، از این شاخص در بسیاری از مطالعات اپیدمیولوژیک برای تشخیص اضافه وزن و چاقی استفاده شده است.
شاخص BMI از تقسیم وزن (کیلوگرم) برمجذور قد(متر) محاسبه می شود ودارای چهار سطح مختلف میباشد:
سطح کمتر از ۱۸٫۵ برای افراد کم وزن، سطح بین ۱۸٫۵ تا ۲۵ برای افراد طبیعی، سطح بین ۲۵ تا ۳۰ برای افراد دارای اضافه وزن و سطح
بیشتر از ۳۰ برای افراد چاق (۳۰ تا ۳۵ چاق و بیشتر از ۳۵ چاقی مرضی)
اما از ایرادات این شاخص این است که افراد دارای توده عضلانی بالا را نیز در رده افراد چاق دسته بندی میکند (مانند ورزشکاران) و هیچگونه تفاوتی بین سن، جنس و نژاد قائل نیست. بنابر این دلائل، دقیق بودن این شاخص در مطالعات مختلف با تردید همراه بوده است.
آنالیز ترکیبات بدن یک اقدام ضروری برای بررسی سلامت و تناسب اندام ورزشکاران و عموم مردم است. اگر شما قبلاً و یا اکنون در حال کاهش وزن، افزایش وزن و یا انجام یک برنامه تناسب اندام هستید، مهمترین تستی که میتوانید انجام دهید، سنجش دقیق درصد کل چربی بدن و استفاده از این اندازهگیری برای ارزیابی اثرات تداوم برنامهتان است(تست Inbody).
شواهد روز افزونی وجود دارد که ارتباط روشنی را بین ترکیب بدن(به طور خاص، درصد کل چربی بدن) با بیش از ۳۰ بیماری خاص نشان میدهد و اینکه کاهش چربی کل بدن میتواند باعث افزایش طول عمر مفید انسان را افزایش دهد.